Τεχνολογία Blockchain

Konstantinos
20 Οκτωβρίου 2022
1335 Views
Blockchain1
Τι είναι & Πώς λειτουργεί

Η τεχνολογία πάνω στην οποία βασίζονται τα κρυπτονομίσματα ονομάζεται Βlockchain. Είτε ασχολείστε με την αγορά κρυπτονομισμάτων είτε όχι, σίγουρα θα έχετε ακούσει τον όρο αυτό. Τι ακριβώς είναι όμως η τεχνολογία Βlockchain και πώς λειτουργεί; Παρακάτω θα απαντήσουμε με όσο το δυνατόν πιο απλό τρόπο σε αυτά τα ερωτήματα.

Ορισμός – δημιουργία

Αν θα θέλαμε να δώσουμε έναν γενικό ορισμό θα λέγαμε ότι η τεχνολογία Βlockchain είναι ένα αποκεντρωμένο και κατανεμημένο δίκτυο που αποθηκεύει αρχεία ιδιοκτησίας ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων. Όλα τα δεδομένα που είναι αποθηκευμένα στο Βlockchain δεν μπορούν να τροποποιηθούν, καθιστώντας την τεχνολογία ασφαλή για εργασίες όπως οι συναλλαγές, η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο κ.α.

Πριν προχωρήσουμε όμως σε περεταίρω λεπτομέρειες, θα αναφερθούμε στους λόγους που δημιουργήθηκε η τεχνολογία Βlockchain και γιατί είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το Bitcoin. Με άλλα λόγια ποιο πρόβλημα κλήθηκε να λύσει η τεχνολογία αυτή. Σκεφτείτε το εξής: με ποιον τρόπο σήμερα επικυρώνουμε ότι ένα χαρτονόμισμα, ένα δίπλωμα οδήγησης, ένας λογαριασμός ΔΕΚΟ κλπ., είναι αληθινά και όχι ψεύτικα; Η απάντηση είναι απλή, κρατάμε ιστορικό αρχείων, για το κάθε ένα από αυτά, που επικυρώνει τη γνησιότητά τους. Για παράδειγμα κάθε χαρτονόμισμα του ευρώ έχει έναν σειριακό αριθμό επάνω του, τον οποίο έχει καταγράψει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στα αρχεία της και με αυτόν επικυρώνεται η γνησιότητά του νομίσματος. Το ίδιο ισχύει και για το δίπλωμα οδήγησης ή για τους λογαριασμούς, όλα έχουν έναν αριθμό που επικυρώνει τη γνησιότητά τους. Αυτά τα συστήματα επικύρωσης γνησιότητας έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό, είναι όλα εξαρτημένα από μια κεντρική διοίκηση (είναι δηλαδή centralized), είτε αυτή είναι η τράπεζα, είτε το κράτος κλπ. Η εκάστοτε κεντρική διοίκηση έχει τη δυνατότητα να αλλάζει τους όρους και τη νομοθεσία όποτε το κρίνει αναγκαίο.

Για παράδειγμα, λόγω της οικονομικής κρίσης του 2008 σχεδόν 1000 εταιρείες στις ΗΠΑ έλαβαν χρηματοδότηση της τάξεως των 630 δισεκατομμυρίων δολαρίων, τα οποία δημιουργήθηκαν αποκλειστικά γι’ αυτό το λόγο (δεν υπήρχαν από πριν στα ταμεία του κράτους). Σε άλλες εταιρείες διαγράφηκαν εντελώς μεγάλα χρέη που είχαν. Σίγουρα αυτή η διαδικασία ήταν νόμιμη και επικυρωμένη από τις κεντρικές διοικήσεις των ΗΠΑ. Ωστόσο, αποδεικνύει ότι αποφασίστηκε η τροποποίηση της νομοθεσίας για να μπορέσουν να γίνουν όλα τα παραπάνω. Κατ’ επέκταση υπήρξε και αλλαγή στις καταγραφές των κεντρικών διοικήσεων για το ποιος χρωστάει σε ποιον και πόσα χρήματα.

Για το λόγο αυτό λοιπόν δημιουργήθηκε το Bitcoin. Είναι η πρώτη μορφή χρήματος η οποία δεν καθοδηγείται από μια κεντρική διοίκηση, είναι δηλαδή αποκεντρωμένο (decentralized). Οι καταγραφές των συναλλαγών που γίνονται με το Bitcoin κρατούνται στο δίκτυο στο οποίο έχουν πρόσβαση όλοι, είναι δημόσιο, χωρίς να υπάρχει ανάγκη για μια κεντρική διοίκηση. Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ότι δεν μπορούν να αλλαχθούν οι κανόνες που διέπουν τη λειτουργία του, ποτέ και για κανέναν λόγο (θα παραχθούν συνολικά 21.000.000 Bitcoin και αυτό δε θα αλλάξει ποτέ και για κανένα λόγο). Όλη αυτή η τεχνολογία που περιγράφουμε, ονομάζεται τεχνολογία Βlockchain.

Χαρακτηριστικά της τεχνολογίας Βlockchain

Αφού λοιπόν αναλύσαμε το λόγο για τον οποίο γεννήθηκε η τεχνολογία Βlockchain, ας δούμε τώρα τα κύρια χαρακτηριστικά της:

– Όπως προείπαμε, το δίκτυο Βlockchain είναι ένα ψηφιακό ιστορικό καταγραφών ή με άλλα λόγια μια βάση δεδομένων, όπου κρυπτογραφημένα block δεδομένων των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων αποθηκεύονται και συνδέονται μεταξύ τους, σχηματίζοντας μια χρονολογική σειρά που δεν μπορεί να τροποποιηθεί.

– Τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία του Βlockchain είναι μοναδικά, διανέμονται και δεν αντιγράφονται.

– Τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία είναι επίσης αποκεντρωμένα. Σε αυτά έχουν πρόσβαση όλοι σε πραγματικό χρόνο, με διαφάνεια.

– Οποιεσδήποτε αλλαγές γίνονται στο Βlockchain τεκμηριώνονται και επικυρώνονται από τους χρήστες, διατηρώντας την ακεραιότητα και την εμπιστοσύνη.

– Τα Βlockchain έχουν κατασκευαστεί με εγγενή μέτρα ασφαλείας, καθιστώντας τα μια κορυφαία τεχνολογία για σχεδόν κάθε τομέα.

Η τεχνολογία Βlockchain, μεταξύ άλλων, χρησιμοποιείται ήδη και στους ακόλουθους κλάδους:

– Συναλλαγές με κρυπτονομίσματα.

– Ασφάλεια δεδομένων στον κυβερνοχώρο.

– Θέματα τήρησης αρχείων λογιστικού χαρακτήρα.

– Στην εφοδιαστική αλυσίδα.

– Σε θέματα που αφορούν τη φροντίδα υγείας.

Πώς λειτουργεί το Βlockchain

Η λέξη Βlockchain είναι σύνθετη, από τη λέξη block που σημαίνει τετράγωνο και τη λέξη chain που σημαίνει αλυσίδα. Τα ιστορικό των συναλλαγών που καταγράφονται στην αλυσίδα, μορφοποιείται και εκτελείται μέσω των λεγόμενων blocks. Κάθε επόμενο block που δημιουργείται περιέχει μια κρυπτογραφική αναφορά προς το προηγούμενο block, καθιστώντας αδύνατη την αλλαγή του ιστορικού της αλυσίδας (Βlockchain). Έτσι επικυρώνεται η απαραβίαστη ασφάλεια του δικτύου Βlockchain. Κάθε block που δημιουργείται είναι στην ουσία και ένα νέο κρυπτονόμισμα της αλυσίδας.

Σήμερα δεν υπάρχει μόνο μία αλυσίδα Βlockchain. Ωστόσο, οι τρόποι λειτουργίας τους είναι κοινοί και βασίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες – μηχανισμούς συναίνεσης, που χρησιμοποιούνται για να επικυρώσουν τις συναλλαγές του δικτύου. Αυτές είναι α) το proof of work και β) το proof of stake.

Proof of work

Το Proof-of-work ή PoW, είναι ο ένας μηχανισμός συναίνεσης που αξιοποιεί ένα δίκτυο υπολογιστών, που ονομάζονται miners (εξορύκτες). Οι miners, χρησιμοποιώντας υπολογιστική ισχύ, επαληθεύουν τις συναλλαγές με αντάλλαγμα ανταμοιβές κρυπτονομισμάτων. Οποιοσδήποτε μπορεί να γίνει miner, ανταγωνιζόμενος για τη δημιουργία νέων blocks, χρησιμοποιώντας υπολογιστικούς πόρους για να λύσει ένα κρυπτογραφημένο παζλ. Ο πρώτος που θα το κάνει αυτό κερδίζει το δικαίωμα να προσαρτήσει το νέο του block στην αλυσίδα και γι’ αυτή τη διαδικασία ανταμείβεται με κρυπτονομίσματα. Το Βlockchain του Bitcoin λειτουργεί με το μηχανισμό του PoW.

Proof of stake

Το Proof-of-stake ή PoS, είναι ο δεύτερος μηχανισμός συναίνεσης που χρησιμοποιείται από τα Βlockchain για να διασφαλίσουν ότι τα σωστά δεδομένα αποθηκεύονται στην αλυσίδα. Στις block αλυσίδες που χρησιμοποιούν αυτή την τακτική, οι συμμετέχοντες καταθέτουν – κλειδώνουν ένα ποσό κρυπτονομισμάτων στο δίκτυο (η διαδικασία ονομάζεται “staking”) και με αυτόν τον τρόπο αποδεικνύεται η κεφαλαιοποίηση του συγκεκριμένου νομίσματος. Όσοι κλειδώνουν τα νομίσματά τους (validators) ανταμείβονται με νέα κρυπτονομίσματα διότι με αυτό τον τρόπο συνεισφέρουν στην δημιουργία νέων blocks (δηλαδή στην ουσία νέων νομισμάτων).

Το Ethereum αναβάθμισε πρόσφατα το Βlockchain του αλλάζοντάς το από PoW σε PoS.

Έξυπνα συμβόλαια

Μεγάλη επανάσταση στην τεχνολογία Βlockchain έφερε το δίκτυο του Ethereum με τα λεγόμενα «έξυπνα συμβόλαια» (smart contracts). Ένα έξυπνο συμβόλαιο είναι ένα πρόγραμμα που αποθηκεύεται και λειτουργεί από ένα δίκτυο Βlockchain. Οι πλατφόρμες έξυπνων συμβολαίων, όπως το Ethereum, επιτρέπουν στους προγραμματιστές να δημιουργούν αποκεντρωμένες εφαρμογές που μπορούν να συνεργαστούν με κρυπτονομίσματα, προκειμένου να παρέχουν διαφανή χρηματοοικονομικά εργαλεία και υπηρεσίες στους χρήστες.

Μέρος της εφαρμογής των έξυπνων συμβολαίων είναι και η διαδικασία DeFi. Το DeFi, ή αλλιώς Decentralized Finance, αναφέρεται στο αυξανόμενο οικοσύστημα εφαρμογών και υπηρεσιών που αξιοποιούν την τεχνολογία Βlockchain και τα κρυπτονομίσματα για την παροχή αποκεντρωμένων χρηματοοικονομικών υπηρεσιών στους χρήστες. Πολλές τέτοιες λειτουργίες αναπτύσσονται στο δίκτυο του Ethereum. Υπάρχουν σήμερα εκατοντάδες εφαρμογές DeFi που επιτρέπουν στους χρήστες να δανείζονται, να δανείζουν και να κερδίζουν τόκους σε κρυπτονομίσματα. Οι εφαρμογές DeFi αποτελούνται από μια συλλογή έξυπνων συμβολαίων (smart contracts) που καθορίζουν την ακριβή διαδικασία και τη ροή των κεφαλαίων των χρηστών.

Ακόμη ένα παράδειγμα είναι τα dApps. Τα dApps ή αποκεντρωμένες εφαρμογές, είναι προγράμματα που εκτελούνται πάνω στα δίκτυα Βlockchain και χρησιμοποιούν τα έξυπνα συμβόλαια (smart contracts) για την παροχή έμπιστων εργαλείων και υπηρεσιών προς τους χρήστες. Και πάλι, στο πρωτόκολλο του Ethereum, υπάρχουν σήμερα εκατοντάδες dApps.

Συμπεράσματα

Εν κατακλείδι, η τεχνολογία Βlockchain προσφέρει άπειρες νέες δυνατότητες στους χρήστες της και αναμένεται να οδηγήσει την ανθρωπότητα σε μια νέα τεχνολογική επανάσταση. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι στο Βlockchain βασίζονται και αναπτύσσονται τεχνολογίες όπως το Metaverse, το Web 3 κλπ. Υπάρχουν φυσικά και επικριτές που θεωρούν ότι το όλο εγχείρημα θα αποτύχει τελικώς. Ωστόσο, μειώνονται μέρα με την ημέρα, όσο η τεχνολογία Βlockchain αποδεικνύει την αξία της λειτουργίας της και αυξάνει την υιοθέτησή της.

Author Konstantinos