Τι είναι το Bitcoin Halving

Με τον όρο halving περιγράφεται η διαδικασία σύμφωνα με την οποία μειώνεται κατά 50% η ανταμοιβή για την εξόρυξη Bitcoin, δηλαδή για τη δημιουργία νέων block στο δίκτυο του BTC. Η κατά το ήμισυ μείωση αυτή γίνεται μετά την εξόρυξη 210.000 blocks από το τελευταίο που έχει παραχθεί. Το halving συμβαίνει περίπου κάθε 4 χρόνια.

Όταν ξεκίνησε το δίκτυο του Bitcoin για πρώτη φορά, οι εξορύκτες κέρδιζαν 50 BTC για κάθε νέο μπλοκ που προσέθεταν στο blochchain του Bitcoin και η πρώτη μείωση κατά το ήμισυ έγινε το 2012, μειώνοντας την ανταμοιβή σε 25 BTC ανά block. Από εκεί και έπειτα έγιναν άλλα δύο halvings, ένα το 2016 όπου η ανταμοιβή μειώθηκε στα 12,5 BTC ανά block και ένα το 2020 το οποίο μείωσε για άλλη μια φορά αυτόν τον αριθμό σε μόλις 6,25 BTC ανά block. Αυτή η διαδικασία θα συνεχιστεί μέχρι να εξορυχθούν και τα 21 εκατομμύρια BTC, πράγμα που σημαίνει ότι ο ρυθμός αύξησης της προσφοράς νέων Bitcoin θα μειώνεται συνεχώς με την πάροδο του χρόνου.

Η σημασία του Halving για το δίκτυο του BTC

Για να καταλάβουμε πόσο σημαντικό είναι το halving για τον τρόπο λειτουργίας του BTC πρέπει να εξηγήσουμε πως δουλεύει ο μηχανισμός συναίνεσης του δικτύου. Πριν από αυτό όμως, πρέπει να πούμε δυο λόγια για το supply του Bitcoin. Όπως ίσως να γνωρίζετε, το max supply του Bitcoin είναι 21 εκατομμύρια νομίσματα. Αυτό σημαίνει ότι θα παραχθούν συνολικά 21 εκατομμύρια BTC και μετά δε θα βγουν άλλα. Σήμερα έχουν εξορυχθεί τα 19.233.487 (circulation supply) και είναι όλα διαθέσιμα στην αγορά προς διαπραγμάτευση (αγορά ή πώληση). Βέβαια θα πρέπει να αναφέρουμε ότι κάποια BTC έχουν χαθεί για πάντα. Για παράδειγμα κάποιοι αγόρασαν BTC και στη συνέχεια έχασαν τους κωδικούς των πορτοφολιών τους με αποτέλεσμα να τα χάσουν για πάντα. Αυτό σημαίνει ότι το max supply στην πραγματικότητα θα είναι ακόμα λιγότερο από 21 εκατομμύρια.

Όσον αφορά τώρα τον μηχανισμό συναίνεσης του δικτύου του Bitcoin, αυτός βασίζεται στη διαδικασία του Proof of Work (PoW). Ένα δίκτυο εξορυκτών, που είναι οι επικυρωτές δικτύου, χρησιμοποιούν εξειδικευμένο εξοπλισμό για την επίλυση σύνθετων μαθηματικών εξισώσεων με τη μορφή κρυπτογραφικών κατακερματισμών. Κάθε block συναλλαγών του δικτύου του Bitcoin δημιουργεί μια μοναδική μαθηματική εξίσωση που πρέπει να λυθεί προκειμένου αυτό το block να επικυρωθεί και να καταγραφεί στο blockchain του Bitcoin. Επομένως, η διαδικασία επίλυσης αυτών των εξισώσεων στηρίζει τη λειτουργική αποτελεσματικότητα και ασφάλεια ολόκληρου του δικτύου.

Κάθε block που δημιουργείται στο δίκτυο του Bitcoin δημιουργεί μια σταδιακά πιο σύνθετη εξίσωση για να λύσουν οι εξορύκτες, γεγονός που καθιστά αυτή τη μορφή συναίνεσης υπολογιστικά δύσκολη και ενεργοβόρα. Ως αποτέλεσμα, οι εξορύκτες πρέπει να έχουν κίνητρα για να συμμετάσχουν σε αυτή τη διαδικασία, πράγμα που σημαίνει ότι κάθε φορά που ένας εξορύκτης λύνει με επιτυχία τη μαθηματική εξίσωση ενός block, παράγοντας μια “υπογραφή συναλλαγής” κατακερματισμού 64 χαρακτήρων, ανταμείβεται με νέα BTC.

Η διαδικασία εξόρυξης BTC είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορεί να δημιουργηθεί (εκδοθεί) ένα νέο BTC. Δεδομένου ότι το Bitcoin σχεδιάστηκε για να είναι ένα αποπληθωριστικό κρυπτονόμισμα με ανώτατο όριο συνολικής προσφοράς, όπως προαναφέραμε, το χρονοδιάγραμμα υποδιπλασιασμού παραγωγής των νέων κρυπτονομισμάτων (halving) που δημιουργούνται, είναι ο πρωταρχικός μηχανισμός μέσω του οποίου επιτυγχάνεται αυτός ο σκόπιμος περιορισμός της προσφοράς.

Επίσης δεδομένου ότι η κάθε αντίστροφη μέτρηση μέχρι την επόμενη κατά το ήμισυ μείωση παραγωγής του Bitcoin συνδέεται με το πλήθος των νέων block που προστίθενται στο δίκτυο του Bitcoin, οι ημερομηνίες κατά τις οποίες θα πραγματοποιηθούν τα επόμενα halvings δε μπορούν να προβλεφθούν με ακρίβεια εκ των προτέρων.  Με το ρυθμό που εργάζονται οι εξορύκτες υπολογίζεται ότι χρειάζονται περίπου τέσσερα χρόνια για να ολοκληρωθεί κάθε κύκλος δημιουργίας 210.000 νέων block, αριθμός που σημαίνει ότι ήρθε η στιγμή για το επόμενο halving.

Η επόμενη μείωση κατά το ήμισυ του BTC αναμένεται να συμβεί κάποια στιγμή στις αρχές του 2024. Αυτή η διαδικασία θα συνεχιστεί μέχρι να εξορυχθούν και τα 21 εκατομμύρια BTC, που σημαίνει ότι ο ρυθμός της προσφοράς του Bitcoin θα μειώνεται συνεχώς μέχρι να παραχθεί το συνολικό supply, όπως εξηγήσαμε παραπάνω.

Τα περισσότερα γραφήματα που αφορούν στο halving του Bitcoin δείχνουν τα τελευταία BTC να εξορύσσονται κάποια στιγμή γύρω 2140. Από εκείνη τη στιγμή και έπειτα οι εξορύκτες – επικυρωτές του δικτύου, αναμένεται να ανταμείβονται αποκλειστικά από τις χρεώσεις των συναλλαγών που θα κάνουν οι χρήστες του δικτύου, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι εξακολουθούν να έχουν κίνητρο ώστε να διατηρήσουν το δίκτυο σε λειτουργία.

Γιατί υπάρχει το halving

Ο αποπληθωριστικός σχεδιασμός του Bitcoin είναι ένας από τους κύριους λόγους που το καθιστά ελκυστικό για τους επενδυτές. Ο Satoshi Nakamoto (ψευδώνυμο του δημιουργού ή των δημιουργών του Bitcoin), ήθελε να δημιουργήσει ένα σύστημα αντίθετο με τα κεντρικά fiat νομίσματα και τα δίκτυα πληρωμών που βασίζονται σε αυτά. Έτσι ξεκίνησε την δημιουργία ενός ψηφιακού νομίσματος που η προσφορά του θα είναι συγκεκριμένη και αλγοριθμική.

Η διαδικασία εξόρυξης και το σύστημα ανταμοιβής του Bitcoin επιτρέπει έναν αποκεντρωμένο τρόπο επικύρωσης και εκτέλεσης συναλλαγών, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι η παροχή BTC είναι αυστηρά κωδικοποιημένη ώστε να είναι προβλέψιμη και αποπληθωριστική. Να αναφέρουμε ότι εκτός από το Bitcoin, υπάρχουν και άλλα κρυπτονομίσματα που ακολουθούν τα δικά τους χρονοδιαγράμματα μείωσης των κρυπτονομισμάτων κατά το ήμισυ, δηλ. γίνεται και σε αυτά το λεγόμενο halving. Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν είναι όλα τα κρυπτονομίσματα αποπληθωριστικά ή δεν τηρούν μια σταθερή καμπύλη μείωσης της προσφοράς. Κάθε σοβαρό project blockchain ακολουθεί μια προσεκτική προσέγγιση στην κρυπτοοικονομική του δομή.

Αποτέλεσμα όλης αυτής της διαδικασίας ήταν να δημιουργηθεί ένα περιουσιακό στοιχείο το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για συναλλαγές και ταυτόχρονα έχει απολύτως προκαθορισμένο αριθμό μέγιστης προσφοράς, κάτι το οποίο δε συμβαίνει ούτε με τα fiat νομίσματα αλλά ούτε και με άλλα περιουσιακά στοιχεία διαφύλαξης αξίας, όπως είναι για παράδειγμα ο χρυσός. Πράγματι, κανείς δεν ξέρει πότε θα αποφασιστεί από την ΕΚΤ ή την FED ότι πρέπει να “κοπούν” νέα ευρώ ή δολάρια. Ακόμα και με το χρυσό συμβαίνει το ίδιο, αν και γίνεται όλο και πιο σπάνιος, κανείς δε ξέρει πότε θα τελειώσουν τα κοιτάσματα χρυσού και θα σταματήσει η εξόρυξή του.

Περίτρανο παράδειγμα προς επίρρωση των όσων αναφέρουμε ήταν η περίοδος της έξαρσης του Covid-19. Οι ΗΠΑ, αλλά και άλλες χώρες, τύπωσαν fiat νομίσματα συνολικής αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων για να αποτρέψουν οικονομικές κρίσεις που σχετίζονταν με τα lockdown. Μένει να δούμε αν το όραμα του Satoshi Nakamoto θα επιτύχει, προκαλώντας μια παγκόσμια υιοθέτηση του ψηφιακού νομίσματος. Πάντως οι μέχρι τώρα εξελίξεις γύρω από το Bitcoin αλλά και τα κρυπτονομίσματα γενικότερα, υποδεικνύουν ότι το όλο εγχείρημα στο σύνολό του, οδεύει προς μια συντριπτική επιτυχία.